شايد تعجب كنيد اگر بشنويد نخستين خريد الكترونيك سال ۱۳۵۸ شمسي/ ۱۹۷۹ ميلادي انجام شده است؛ آن زمان يك مخترع انگليسي تلويزيون را با خط تلفن به رايانهاي با قابليت پردازش مبادلات پولي متصل كرد و به اين ترتيب پايهگذار صنعت تجارت الكترونيك شد. امروزه خريد اينترنتي به يكي از جنبههاي فناوري مدرن تبديل شده و توانسته است با موفقيت خودش را وارد همه جنبههاي زندگي ما كند.
حالا مصرفكنندگان اين امكان را دارند كه تقريبا هرچيزي را از اينترنت بخرند و محصول مورد نظرشان را فقط با چند كليك به طور مستقيم دريافت كنند. پيشرفتهاي فناوري ابعاد تازه ديگري نيز به تجارت الكترونيك داده و قوانين تازهاي براي آن تعريف كرده است كه ارمغان آنها تجربهاي آسانتر و لذتبخشتر براي خريداران و مصرفكنندگان است. در ادامه نگاهي خواهيم داشت به چند فناوري جديد كه در حال تغيير قوانين بازي و بازتعريف مفهومي به نام مشتري هستند.
۱. انتخاب كالا با عينك واقعيت مجازي
روياپردازي درباره واقعيت مجازي از دهه ۱۳۶۰/۱۹۸۰ آغاز شد و اكنون اين رويا به گونهاي كه در گذشته غيرممكن به نظر ميرسيد به واقعيت تبديل شده است. حالا كاربران ميتوانند يك عينك واقعيت مجازي را روي سر خود قرار دهند و وارد دنياي واقعيت مجازي با جزئياتي جذاب و دلفريب شوند. امكان استفاده از اين فناوري براي خريد آنلاين هم وجود دارد. مصرفكنندگان به كمك عينكهاي واقعيت مجازي وارد فروشگاههاي واقعيت مجازي ميشوند و در ميان محصولات اين فروشگاهها گردش كرده و اقلام مورد نظر خود را جستوجو ميكنند.
اگر كيت واقعيت مجازي مورد استفاده، داراي حسگرهاي دستي يا كنترلرها باشد، كاربران حتي ميتوانند قبل از تصميمگيري براي خريد، اقلام مجازي را انتخاب كنند و آنها را مورد بررسي قرار دهند؛ سپس مواردي را كه تصميم به خريدشان دارند در سبد مجازي قرار داده و فرآيند خريد را با ارائه اطلاعات پرداخت خود تكميل كنند.
۲. خلق محصول مورد نظر با پيكربندي سهبعدي
معمولا كساني كه نياز به محصولات سفارشي از كشو، كمد و در و پنجره گرفته تا جواهراتي مثل انگشتر دارند، بايد براي دريافت اطلاعات و توصيههاي احتمالي به فروشگاههاي تخصصي مراجعه كنند يا با آنها تماس بگيرند. اما استفاده از پيكربندي سهبعدي سرعت اين روند را افزايش ميدهد.
پيكربندي سه بعدي يك كالا يا محصول، روندي جديد در خريد آنلاين و تجارت الكترونيك است كه به لطف توسعه سريع فناوري نمايش گرافيك سهبعدي (WebGL) در مرورگر وب مشتريان امكانپذير شده است. تنها مشكلي كه مانع سريعتر شدن روند رشد اين فناوري ميشود نداشتن ابزار كارآمد است. خوشبختانه با ورجتريدي (Verge۳D) ميتوانيد سفارشيساز سهبعدي تعاملي را به راحتي ايجاد كنيد. با استفاده از اين فناوري، مصرفكنندگان ميتوانند محصولي خلق كنند كه بيشترين تناسب را با نياز و سليقه آنها داشته باشد.
۳. تصميمگيري براي خريد با فناوري واقعيت افزوده
«واقعيت افزوده» راه ديگري براي كساني است كه از خريد آنلاين استقبال ميكنند. خريد وسايل خانه يا ديگر اقلام مورد نياز منزل به صورت آنلاين كار آساني است، اما كاربران هميشه نميتوانند ببينند چيزي كه سفارش دادهاند وقتي بيايد و در اتاق در محل خود قرار بگيرد چه شكل و شمايلي دارد. فناوري واقعيت افزوده اين امكان را فراهم ميكند و به افراد بهعنوان مثال اين امكان را ميدهد كه ببينند وسيله مورد نظر در چيدمان منزلشان چگونه به نظر ميرسد (تصوير سمت راست).
مصرفكنندگان ميتوانند با گوشي هوشمند يا يك ابزار قابل حمل ديگر، محصولي را كه به آن علاقهمند هستند با رنگها، اندازهها و مدلهاي مختلف در محيط مورد نظر با فناوري واقعيت افزوده ببينند و از مناسب بودن آن براي چيدمان منزلشان پيش از خريد مطمئن شوند. شركتهايي كه محصولات كيفي ارائه ميكنند هم ميتوانند با اين روش و ايجاد اطمينان براي مشتريان، ميزان فروش خود را افزايش دهند.
۴. خريد صوتي با استفاده از دستيار هوشمند
توانايي خريد كالا و خدمات از يك رايانه كار را به سطح كاملا جديدي از سهولت رسانده است. با پيشرفت فناوري مردم از اين امكان برخوردار شدهاند به جاي اينكه سوار خودرو شوند و به فروشگاه بروند با چند كليك محصولات مورد نيازشان را خريداري كنند.
در مرحله بعد اين امكان براي مصرف كنندگان ايجاد شد كه با تلفنهاي همراه و تبلتهاي خود خريد كنند. به نظر ميرسد خريد صوتي روند بعدياست كه بازار آن را تجربه خواهد كرد. مصرفكنندگان اطلاعات خريد مثل نام، نشاني، شماره تلفن و شماره كارت اعتباري خود را در يك دستيار ديجيتال ذخيره ميكنند. سپس هنگامي كه قصد خريد يك كالاي روزمره را دارند از دستيار ديجيتال خود ميخواهند كالاي مورد نظرشان را سفارش دهد. پس از آن دستيار ديجيتال كاربر را از نشان تجاري، نام و قيمت محصول مطلع ميكند و كاربر يا سفارش را تاييد ميكند يا آن را تغيير ميدهد.
۵. جستوجوي تصويري با هوش مصنوعي
يكي از روندهاي فروش خردهفروشي كه با كمك هوش مصنوعي صورت ميگيرد خريداران را قادر ميسازد با واردكردن يك عكس از محصول مورد نظر خود، آن را پيدا كرده و بخرند. هوش مصنوعي كار معجزه آسايش در شناسايي محصول (يا مشابه آن) در چند وبگاه و خرده فروشي را فقط با يك كليك انجام ميدهد. براي مثال، ويژگي Pinterest’s Lens در نرمافزار همراه Pinterest از فناوري هوش مصنوعي و دوربين براي جستوجوي تصاوير الصاق شده مشابه استفاده ميكند. بين سالهاي ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ ميلادي، استفاده از اين نرمافزار همراه تا ۱۴۰ درصد افزايش يافته و اين نشان ميدهد جستوجوي تصويري يك روند درحال پيشرفت است.
براي اينكه اين روند امسال نيز به نفع خردهفروشان باشد آنها بايد مطمئن شوند آنچه به صورت تصويري به نمايش ميگذارند از كيفيت بالايي برخوردار است. جستوجو با كمك هوش مصنوعي مطمئنا رواج هرچه بيشتري پيدا ميكند و يافتن كالاي مورد نظر براي خريداران را هرچه بيشتر آسان ميكند.
۶. گفتگو با رباتهاي چت
شركتها امروزه از چتبات يا رباتهاي چت براي در تماس بودن لحظه به لحظه با مشتريان، ارائه سريع اطلاعات به آنها و حل مشكلات كاربران در پلتفرمهاي مختلف مثل فيسبوك يا فروشگاه آنلاين استفاده ميكنند. در اين رباتها از هوش مصنوعي براي استنباط علائق مشتريان و ايجاد تجربه خريد شخصي و ارزشمند براي آنها استفاده ميشود. شايد انتظار براي صحبت با نماينده يك شركت زمانبر باشد. اما رباتهايي كه قادر به رسيدگي سريع به هرگونه مشكل مشتريان هستند روزبهروز محبوبيت بيشتري پيدا ميكنند.
هرچند بسياري از افراد تمايل دارند با افراد انساني در مورد مشكلشان صحبت كنند، اما واقعيت اين است كه رباتهاي چت به اندازه كافي بهروزرساني ميشوند تا بتوانند مشتريان را به سمت خود جذب كرده و آنها را راضي نيز نگهدارند. ارتباط با اين رباتها هم بهصورت شفاهي و هم بهصورت كتبي صورت ميگيرد تا در هر دو شكل، پاسخگوي نياز مشتريان باشد.
۷. هدايت بهتر و سريعتر با اينترنت اشيا
فروشگاههاي بزرگ پر از محصولات متنوع هستند و دنبال كردن يك محصول و پيدا كردن آن معمولا كار دشواري است و مشتريان بايد زمان زيادي را در سوپرماركتها براي جستوجوي كالاي مورد نظر خود اختصاص دهند. با اين حال با استفاده از فناوري اينترنت اشيا در حسگرهايي كه به فروشنده و مشتري كمك ميكنند جاي يك محصول خاص را بيابند ميتوان در وقت مشتريان و صاحبان فروشگاهها صرفهجويي كرد. افزون بر اين، نمايشگرهاي ديجيتال نيز ميتوانند اين حسگرها را بخوانند و به مشتريان در مورد ويژگيهاي يك محصول و مزاياي آنها آگاهي بدهند.
تصور كنيد چنين كاري براي مثال ميتواند در مورد ارزش تغذيهاي مواد غذايي صورت گيرد؛ بيشتر مواد غذايي داراي عمر فروشگاهي كوتاهي هستند. اينترنت اشيا ميتواند افراد را مطمئن كند زمان انقضاي محصولات به پايان نرسيده است. پيشبيني ميشود تا سال ۱۴۰۰/ ۲۰۲۱، نزديك به ۷۹ درصد از خردهفروشان بتوانند با كمك اينترنت اشيا بهمحض اطلاع از حضور يك مشتري خاص در فروشگاه خود، بازديد از محصولات را براي او شخصيسازي كنند. همچنين براساس پيشبينيها، فناوري مكانيابي در ابعاد كوچكتري تا چهار سال آينده در زمينه شخصيسازي محصولات به كار گرفته خواهد شد.
منبع: